روز گذشته و در آستانه سالروز صنعت فضایی کشور که در 14 بهمن ماه هر سال به‌مناسبت پرتاب موفق ماهواره امید در سال 1387 با ماهواره‌بر بومی سفیر‌ـ1 به این عنوان نام‌گذاری شده است، خبر یک دستاورد جدید در عرصه فضایی کشور منتشر شد و ماهواره‌بر جدید و سه‌مرحله‌ای ذوالجناح اولین پرتاب آزمایشی خود را با موفقیت پشت‌سر گذاشت.
برای اولین بار در حدود یک سال پیش و پس از پرتاب ماهواره‌بر سیمرغ حامل ماهواره ظفرـ1 ساخت دانشگاه علم و صنعت که البته با موفقیت کامل همراه نبود، خبر از وجود ماهواره‌بر جدیدی به‌نام ذوالجناح داده شد. در آن زمان تنها اعلام شد که ذوالجناح دارای سوخت جامد و قرار است ناهید‌ـ1 را به مدار مدنظر برساند.
با وجود عدم اعلام جزئیات، صرف اطلاع از اینکه برنامه فضایی کشور صاحب یک پرتابگر سوخت جامد نیز خواهد شد، بسیار امیدوارکننده بود تا قراردهی ماهواره‌ها در مدار روند سریع‌تری در آینده نزدیک به خود بگیرد.
در این گزارش به مرور اطلاعات جدیدی که از ماهواره‌بر ترکیبی سوخت جامد و مایع ذوالجناح اعلام شده پرداخته‌ایم.
به‌صورت خلاصه نکات مهم پیرامون ذوالجناح را می‌توان در محورهای زیر بیان کرد:
- اولین ماهواره‌بر ایرانی با سوخت جامد در مرحله اول
- اولین ماهواره‌بر با دو پیشران مشابه در مراحل اول و دوم
- دومین ماهواره‌بر سه‌مرحله‌ای کشور
- دومین ماهواره‌بر ترکیبی کشور
- دومین ماهواره‌بر رده وزن محموله بالاتر از 200 کیلوگرم
- دومین ماهواره‌بر بدون نیاز به سکوی ثابت و در نتیجه به‌سادگی قابل پرتاب از عرض‌های جغرافیایی تا جنوب کشور
- دارای قوی‌ترین پیشران سوخت جامد رسانه‌ای‌شده ساخت کشور
- 4برابر کردن توان حمل محموله نسبت به سفیر‌ـ1 با دوبرابر شدن وزن ماهواره‌بر
- استفاده از مرحله دوم سفیر‌ـ1 به‌عنوان مرحله سوم که در 12 سال گذشته به‌خوبی آزمایش و تثبیت شده است و چندین مأموریت کاملاً موفق را در کارنامه خود دارد.
ماهواره‌بر جدید ذوالجناح دارای سه مرحله است که دو مرحله اول آن سوخت جامد و مرحله سوم سوخت مایع است. اولین آزمایش پرتاب ذوالجناح که اولین مرحله از پرتاب‌های تحقیقاتی آن بود با هدف صحه‌گذاری بر عملکرد پیشران سوخت جامد در یک پرتاب زیرمداری تعریف شد اما علاوه بر عملکرد صحیح مرحله اول، جدایش مرحله اول و شروع به کار مرحله دوم نیز در ارتفاع مورد نظر با موفقیت صورت پذیرفت که موفقیتی قابل توجه را حاصل کرد.
طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، سه پرتاب تحقیقاتی برای ذوالجناح پیش‌بینی شده است که اولین آن به انجام رسیده است و سایر مراحل نیز طی یک تا یک و نیم سال آینده باید صورت پذیرد. ممکن است در پرتاب‌های بعدی این فاز محموله ماهواره‌ای نیز در آن قرار داده شود.
هدف طراحی این ماهواره‌بر 25.5متری و 52تنی، قراردهی محموله‌هایی تا 220 کیلوگرم در مدار 500کیلومتری دایروی است، از این نظر، توانمندی ذوالجناح نزدیک به ماهواره‌بر بزرگتر و سنگین‌تر سیمرغ است که توان حمل 250 تا 350 کیلوگرم محموله را به مدار 500کیلومتری دارد.
لازم به ذکر است که ذوالجناح همانند سیمرغ قابلیت قراردهی تعدادی ماهواره کوچک به‌جای یک ماهواره را نیز دارد و مثلاً می‌تواند 10 ماهواره مکعبی 20کیلوگرمی را با هدف توسعه فناوری‌های منظومه ماهواره‌ای در مدار قرار دهد.
از نظر مقایسه با دو ماهواره‌بر قبلی یعنی سفیر-1 و سیمرغ جدول زیر می‌تواند گویای تفاوت‌ها باشد. به طور خلاصه در حالی که قطر ذوالجناح نزدیک به سفیر-1 است، توان عملکردی نزدیک به سیمرغ داشته و از نظر وزنی بین این دو قرار می‌گیرد در حالیکه سهولت پرتاب آن از هر دو ماهواره‌بر مذکور بسیار بیشتر است.
