با اوج گرفتن آلودگی هوا در هفتههای گذشته در چندین کلانشهر کشورمان و رسیدن شاخص آلودگی هوا به وضعیت خطر، بار دیگر بازار گمانه زنی درباره علت شدت گرفتن این آلودگی داغ شد تا بار دیگر عوامل مختلف، از وارونگی جوی و تاثیرش در جمع شدن آلودگیها در ارتفاع پایین بر فراز شهرها و افزایش شدید و بی سابقه مصرف گاز و برق، ردیف شوند و هر کسی به ظن خود تقصیر بیشتر را متوجه یکی از آنها بداند.
از جمله این عوامل، سوزاندن مازوت در نیروگاهها و صنایع اطراف کلانشهرهایی مانند تهران است که علت استفاده از این سوخت در آنها، افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و ضرورت مازوت سوزاندن در نیروگاههای تولید برق عنوان شد. گزارهای که بعد از طرح، برخی مسئولان مدعی شدند بخشی از آن درست نیست چراکه انبارهای مازوت پر شده و به دلیل آنکه صادرات آن غیرممکن است و جلوی تولیدش از نفت خام را هم نمیشود گرفت، چارهای جز سوزاندنش وجود ندارد!
صرف نظر از صحت و سقم این ادعاها، آن گونه که وزارت نیرو تاکید کرده، مصرف برق در کشورمان در هفتههای گذشته افزایش یافته و در نتیجه این افزایش، میبایست تولید برق با تمام توان ادامه بیابد، مگر آنکه تدابیری برای کاهش آن اتخاذ شود. اینجا بود که پای یک بحث مهم دیگر به ماجرا باز شد و خیلی زود حتی در قامت اولین متهم آلودگی هوا در افکار عمومی خودنمایی کرد؛ استخراج گسترده رمزارزها در کشورمان.
البته این نخستین بار نیست که استخراج رمزارزها به موضوعی مهم در کشورمان تبدیل میشود و از آن مهم تر، اولین بار نیست که فعالیت ماینرها (دستگاههای استخراج رمزارزها) عامل افزایش بی رویه برق معرفی میشود و تابستان گذشته هم شاهد طرح چنین بحثهایی بوده ایم. مباحثی که به شدت داغ شدند و مسئولان را مجاب به واکنشهایی هم کردند که مهمترین شان به رسمیت شناختن استخراج رمرارزها در کشور تحت شرایطی بود.
در آن برهه حتی بانک مرکزی کشورمان پا در میدان گذاشت و رویکردش در قبال ارزهای دیجیتال، رمزارزها، استخراج رمزارزها و بسیاری از مسائل ریز و درشت دیگر در این حوزه را که سالها مسکوت مانده بود، مشخص و اعلام کرد تا وزارت نیرو هم نهایت همکاری با استخراج رمزارزها را از خود نشان دهد و تاکید کند که حاضر به فروش برق و حتی گاز به فعالان این عرصه هست. برق برای استفاده مستقیم و گاز برای دایرکردن نیروگاه به منظور تامین برق مورد استفاده مزارع استخراج رمزارز.
به این ترتیب مرزی میان استفاده قانونی و غیرقانونی از ماینرها شکل گرفت که به نظر میرسید پایان غائله را رقم بزند، به این صورت که شناسایی متخلفین در دستور کار قرار بگیرد و همکاری با قانونیها تداوم بیابد و تحت الشعاع چیزی قرار نگیرد. دو انتظاری که چند هفته اخیر مشخص شد که هیچ کدامشان محقق نشده اند، چراکه هوا آلوده شد، استخراج رمزارزها یکی از متهمان ردیف اول آلودگی لقب گرفت و بعد سیل اخبار شناسایی و و کشف ماینرهای قانونی آغاز گردید.
اخباری که نشان میدهند با فاصله گرفتن از تابستان سال قبل و قطعیهای مکرر برق، مبارزه با مصرف برق در اموری مانند استخراج رمزارزها به فراموشی سپرده شد تا اکنون که آلودگی هوا اوج گرفته، از زبان مسئولان وزارت نیرو بشنویم که استخراج کنندگان قانونی رمزارزها هم با محدودیت مواجه شده اند و برقشان قطع شده تا فشار از روی شبکه برداشته شود. فشاری که احتمالا با برداشته شدنش، فصل جدید مقابله با استخراج غیرقانونی رمزارزها هم پایان خواهد یافت و تا تابستان بعدی یا اواخر پاییز ۱۴۰۰، باز شرایط «همان آش و همان کاسه» میشود!