با گذشت بیش از 40 سال از پیروزی انقلاب اسلامی و وجود مراکز متعدد در حوزه تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، ضروری به نظر می‌رسد تا در آستانه چهل سال دوم انقلاب، مسیری که تاریخ‌نگاری انقلاب طی کرده مورد بازخوانی، ارزیابی و نقد و بررسی قرار بگیرد.

 

میزان تولیدات و آثار منتشر شده در حوزه تاریخ انقلاب و دفاع مقدس در سال‌ها و دهه‌های گذشته چشمگیر و قابل توجه بوده است، اما برخی کیفیت و قالب ارائه این آثار را مثبت ارزیابی نمی‌کنند. به نظر می‌رسد به همین دلیل تاریخ‌نگاران انقلاب در مواجهه با روایت‌های معارض واکنشی و حتی منفعلانه عمل می‌کنند.

 

برای بررسی وضعیت تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی میزگردی با حضور آقایان رحیم نیکبخت و مرتضی قاضی برگزار شد که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید. 

 

نیکبخت پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی و معاون سابق مرکز اسناد انقلاب اسلامی است که تاکنون آثاری همچون «ناگفته‌هایی از بهائیت»، «جنبش دانشجویی تبریز»، «پژوهشنامه انقلاب اسلامی»، «تحولات غرب آذربایجان» و «پیدایش فرقه دمکرات آذربایجان» از وی منتشر شده است.

 

قاضی نیز نویسنده و پژوهشگر تاریخ دفاع مقدس و مدیر گروه مطالعات غیرنظامی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس است که تاکنون کتاب‌هایی همچون «عملیات فریب»، «متهم دادگاه»، «حرفه‌ای»، «شماره پنج» و «بانگ آزادی» از او منتشر شده است.

 

قاضی:  موضوعات مختلفی تاریخ‌نگاری ایران معاصر و انقلاب اسلامی را تهدید می‌کند. یک بخش از موضوعات مربوط به نهادها، افراد، سیاست‌ها و تصمیم‌گیران داخلی است. یک بخش هم به رقبا برمی‌گردد؛ یعنی کسانی که تاریخ ما را می‌نویسند و نقش آنان جدی است. برخی از آنان تاریخ‌سازی و برخی روایت خود را از حوادث تاریخی بیان می‌کنند؛ مانند شبکه‌های فارسی‌زبان که در این رابطه فعالیت دارند و نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. از این رو موضوع جنگِ روایت‌ها کاملاً جدی است.